Бид өмнө нь дэлхийн өнцөг булан бүрийн хамгийн хатуу дэглэмтэй хорихуудаас онц ноцтойгоор оргон зугтааж чадсан эрэгтэй хоригдлуудын талаар олон удаа мэдээлж байсан билээ. Харин тэр бүр эмэгтэй хоригдлуудын оргон зайлсан мэдээлэл цацагдаад байдаггүй. Гэвч эмэгтэйчүүд эрчүүдээс дутахгүй овжин сэргэлэн, хурдтай хүчтэй байж, төмөр торны цаанаас гарсан тохиолдлууд хэд хэдэн удаа бүртгэгдсэн байдаг. Тэдний зарим нь багийн ажиллагааг гол хүчээ болгон ашигласан бол зарим нь зүгээр л зөв цаг үеэ олж чаджээ.

Нэгэн үе Америкийн гимнастикийн эмэгтэй шигшээ багийн эмчээр ажиллаж байсан Ларри Нассар (Larry Nassar) амьдралынхаа үлдсэн хэсгийг төмөр торны цаана өнгөрөөх болжээ. Мичиган мужийн их сургуулийн эмч, АНУ-ын гимнастикийн багийн гутамшиг болсон түүнийг 150 гаруй охид эмэгтэйчүүдэд 20 гаруй жилийн хугацаанд бэлгийн дарамт үзүүлсэн гэсэн үндэслэлээр 40-175 жил хорих шийтгэлийг өнгөрөгч Лхагва гарагт гаргасан байна. Ингээд яг юу болсон талаарх мэдээллийнхээ дэлгэрэнгүйтэй танилцацгаая.

Та Жереми Мийкс хэмээх залуугийн түүхийг мэдэх үү? Тэр эрэн сурвалжлагдаж буй зургаараа олонд танигдаж, бүр загварын агентлагтай хүртэл гэрээ байгуулж байсан нь түүний царайлаг төрхний гавьяа юм. Доорхи жагсаалтанд багтсан эдгээр халуухан залуучууд гэмт хэрэг үйлдэхгүй, зөв амьдарсан бол бид тэднийг шоронгийн мэдээллээс биш алдартай сэтгүүлийн нүүрэн дээрээс харах байсан болов уу. 

XIX-XX зуунд сэтгэл судлал хүчтэй хөгжиж, ялангуяа эдгээр он жилүүдэд идэвхтэй явагдсан сэтгэхүйн туршилтуудын тусламжтайгаар бид хүний сэтгэл хөдлөл, зан авир, хариу үйлдэл зэрэг тархины биологийн үйл ажиллагааг судлах боломжтой болсон билээ. Энэхүү мэдээлэл бидэнд хүмүүсийн үйл хөдлөлийнхөө суурь ойлголтыг мэдэхэд тусалж, амьдралыг илүү хялбар болгон, амжилттай ажиллахад нөлөөлнө гэдэгт итгэж байна. 

"Orange is the new black" шоуны ачаар бид шоронд юу болж байдгийг сонирхох болсон билээ. Тус шоу нь бидэнд цөөн тооны хүмүүсийн биеэрээ туулж өнгөрүүлдэг тэр мэдрэмжийг бага ч атугай мэдрүүлж өгсөн гэхэд буруудахгүй болов уу. Тэгвэл бодит байдал дээр шоронгийн амьдрал ямар байдаг юм бол? Шоронд хоригдож байсан хүмүүсийн хэлж байгаагаар шоронгийн амьдрал тус шоун дээр гардгаас хамаагүй хэрцгий, ой гутам байдаг гэнэ. Өнөөдрийнхөө нийтлэлээрээ өргөст торны цаана өрнөж байдаг зовлонт амьдралын зах зухаас танилцуулахаар бэлтгэлээ. 

Хууль зөрчиж, бусдын эрхэнд халдсан хүмүүс шүүхийн шийдвэрээр шоронд хоригддог. Та шоронгийн тухай хэр ихийг мэдэх вэ? Энд зөв, буруу биш харин буруу болоод аймшигтай буруу хоёр л байдаг. Хоригдолууд, шоронгийн хамгаалагч нар шорон доторх аж амьдралыг ярьдаггүй нь цаанаа нэг учиртай. Гэмт хэрэгтэн, хулгайчаар дүүрсэн газрын тухай олон нийтэд дэлгэх нь эрсдэл өндөртэй бөгөөд мэдээлэл өгсөн хүмүүсийн нэрийг нууцалж, цөөн хэдийн нэр, царайг нь ил гаргасан байдаг. Бид шоронгийн бодит амьдралын тухай судалсан нэгэн гадаад мэдээллийг нэмэлт хачиргүйгээр орчуулан хүргэж байна.  

Хар баасан гараг нь Талархлын баярын маргааш болдог бөгөөд энэ өдөр Америкчууд бүх нийтээрээ шахуу худалдан авалт хийдэг. Талархлын өдөр жил бүрийн 11 дүгээр сарын дөрөв дэх пүрэв гаригт болдог ба үүний дараах өдөр буюу баасан гарагт дэлгүүрүүд жилдээ ганц удаа бараа бүтээгдэхүүнийхээ үнийг 99 хувь хүртэл хямдруулдаг байна.  Тиймээс энэ өдрийн өглөө Америкчууд томоохон дэлгүүрүүдийг онгойхоос нь урьтаж хаалганых нь өмнө цугладаг. 

Ихэнх хүмүүс шоронд хоригдохоос айдаг. Гэтэл зарим хүнд, хүмүүсийн дунд орж амьдрах нь шоронд байхаас ч аймшигтай санагддаг гэнэ. Тэгвэл өөрийн хүслээрээ гэмт хэрэг үйлдэж шоронд орохыг хүссэн 10 хүний хачирхалтай түүхийг хүргэе.

Өнгөрсөн, өнөөдөр бүхий л цаг хугацаанд түүхэнд дуурсагдан үлдсэн чадварлаг тагнуулчид байсаар ирсэн билээ. Тэдний зарим нь өнгө мөнгөний төлөө улсынхаа нууц баримтуудыг худалдаж байсан бол, зарим нь улс эх орныхоо төлөө амь биеэ үл хайрлан тэмцэж явсан байдаг. Өнөөдөр та бүхэндээ шарласан түүхийн хуудаснаа өөрсдийн үйл хэргийг тэмдэглэн үлдээсэн алдартай тагнуулчдын тухай өгүүлэхээр бэлтгэлээ. 

Германы гэмт хэрэг судлаач эрдэмтэн 150 цуврал алуурчид дээр судалгаа хийсэн бөгөөд үр дүнд нь тухайн гэмт хэрэгтэн хэн нэгнийг алахаасаа өмнө дор хаяж 31 хүнийг барьцаалах, алах оролдлого хийдэг байна. Ийм учраас зарим хүмүүс гэмт хэрэгтний хараанд өртөснөө өөрсдөө ч мэддэггүй. Тэгвэл цуврал алуурчдын гараас амжилттай мултарч чадсан 10 түүхийг сонирхуулъя.

Хүн бүр зүүдэлдэг. Гэхдээ зүүдэндээ явдаг, ярьдаг хүмүүс харьцангуй цөөн бизээ. Тэд өөрийн мэдэлгүй ийш тийш явж, өөрийгөө болоод өрөөлийг гэмтээх эрсдэлтэй байдаг. Энэхүү эмгэгийг "Зүүдэн өвчин" гэж нэрлэдэг бөгөөд хэт их ачаалал, мэдрэлийн ядаргаанаас болж унтсан хойно ч тархи амрахгүй байх эмгэг юм. Ингээд та бүхэнд зүүдэндээ явж байгаад аймшигтай гэмт хэрэг үйлдсэн хүмүүсийн цочирдом түүхүүдийг хүргэе. 

Нууц нь тайлагдаагүй зүйлс үргэлж бидний сонирхлыг татаж, мэдэх хүслийг төрүүлж байдаг билээ. Магадгүй эдгээр нууцын цаана үл мэдэгдэх хүч, далд ертөнцийн зүйлс эсвэл өөр нэгэн хэзээ ч сонсож байгаагүй зүйлс бий гэсэн бодлууд нь бидний тархинд эргэлдсээр байдаг. Бидний одоо танилцуулах гэж буй 10 аймшигт үйл явдлын нууцыг хэн ч тайлж чадаагүй бөгөөд одоог хүртэл нууц хэвээр хадгалагдсаар байгаа юм.