Эгчтэй хүмүүс үнэхээр азтай. Учир нь эгчтэй байх нь хувь хүний зан төлөвшилд эерэг нөлөө үзүүлдэг болохыг эрдэмтэд тогтоосон байна. "Huffington Post" сонины нийтлэлд дурдсанаар бол эгч нар ойр тойрныхондоо энэрэнгүй сэтгэл, бусдыг ойлгох чадвар, харилцааны ур ухаан зэрэг олон зүйлсийг байнга үлгэрлэдэг гэжээ. 

Философийн дээд ангийн оюутнуудтай уулзсан нэгдүгээр курсын оюутан тэдний соргог ухаан, үг үйлдлийг нь шууд л биширч эхлэв. Нэгэн өдөр тэрээр зориг гарган дээд ангийн оюутнаас ийнхүү асуужээ. “Философийн тэнхимийн дээд ангийн оюутнууд яагаад бүгд ухаантай юм бэ?” гэхэд дээд ангийн оюутан “Энд ямар ч нууц гэж үгүй. Гол учир нь бидний логик сурсан явдал байх” гэж хариулжээ. “Тийм гэж үү? Ухаалаг болохын тулд ердөө л логик сэтгэлгээ шаардлагатай юм уу? Хэрвээ би одоо логикийн талаар судалж эхэлвэл ухаантай болох уу?” хэмээн нэгдүгээр курсын оюутан асуужээ.

Эцэг эх нь боловсролд нь анхаарч, тусалдаг хүүхдүүд илүү амжилттай суралцдаг гэж судлаачид үзэж байна. Ялангуяа нэг, хоёрдугаар ангид нь гэрийн даалгавраа хийхэд нь тусалж байх нь хамгийн чухал. Түүнчлэн хүүхэддээ тавьж буй өндөр түвшний анхаарал шалгалтын дүнд ч сайнаар нөлөөлдөг байна.

Хүүхэд хүмүүжүүлэх уламжлалт арга нэгэнт халаагаа өгчээ. Дэлхий ертөнц маш хурдацтай хувьсан өөрчлөгдөхийн хэрээр хүүхдийн сэтгэхүй болон аливаа зүйлд хандах хандлага эрс өөрчлөгдөх болсныг багш нар ч мөн ухамсарлах хэрэгтэй болсон байна. Ингээд орчин үеийн гэх тодотгол бүхий багш нарт ажилдаа бодитоор хэрэгжүүлж, ашигтай үр дүн гаргахад туслах шалгарсан найман чанарыг танилцуулж байна.

Уншихаар төлөвлөсөн номын жагсаалт тань нэмэгдсээр байгаа ч эхэлж чадахгүй л байна уу? Гэрт тань дэлгэж ч үзээгүй олон ном байгаа юм биш биз? Уншихыг дадал болгож, мэдлэгээ байнга тэлж байхыг хүсдэг бол дараах аргуудыг бид танд санал болгож байна.

Сургууль бол хүүхэд өөрийнхөө ирээдүйн амьдралд хэрэгтэй мэдлэг олж авдаг газар. Дэлхийн улс орнуудын сургуулиуд хүүхдийн авьяасыг янз бүрээр нээж, хөгжүүлдэг байна. Ийнхүү ирээдүйн чанартай боловсон хүчээ бэлддэг. Тэгвэл дэлхийн улс орнуудын дунд сургуульд ямар хичээл зааж, ямар сахилга хүмүүжилтэй байдгийг хамтдаа сонирхоцгооё!

"Future of Jobs 2018" хэмээх тооцооллоос харахад ирээдүйд бүх зүйл автомат болж үр дүнд  75 сая ажил, мэргэжил үгүй болох гэнэ. 2022 он гэхэд бидний танил олон мэргэжил үгүй болох ч энэ нь ажилгүйдлийг авчрахгүй, харин ч 130 сая шинэ ажлын байр нээгдэх боломжийг олгох аж. Ингээд ирээдүйд шаардлагагүй болох ажил мэргэжлүүдтэй танилцацгаая.

Эцэг эх бүр хүүхдэдээ сайн сайхныг хүсэж, хамгийн сайнаар өсгөхийг хичээдэг. Харамсалтай нь тэд өөрийн бодлыг хүүхдэдээ буруу аргаар ойлгуулснаар хүмүүжилд нь сөргөөр нөлөөлдгөө тэр бүр мэддэггүй. Ялангуяа зарим үг, хэллэгийг та олон удаа давтсанаар хүүхэд тань бусадтай харилцахад саад бэрхшээл учирдаг байна. Ингээд ирээдүйд хүүхдэд тань сөргөөр нөлөөлөх үг хэллэгийн талаар танд хүргэе.

Нийтийн тээврийн хэрэгслээр соёлтой зорчих нь иргэн бүрийн биеэ зөв авч явах хамгийн энгийн шалгуур байдаг. Автобусанд хэрхэн үйлчлүүлж байгаагаар нь л тухайн хүний хэр боловсролтой, хүмүүжилтэй хүн болохыг гаднаас нь хараад дүгнэж болдог билээ. Хотын соёл гээч зүйл энэ мэт багахан зүйлээс эхэлдэг. Зөвхөн автобус, галт тэрэг төдийгүй онгоцоор зорчих шаардлага гарвал, магадгүй гадаадын улс орноор аялах гэж байгаа бол зорчигчдын гарцаагүй мөрдөх ёстой дүрмүүдийг мэдээд авчихад гэмгүй байдаг. Ингээд танд их хотын соёлтой иргэн бүрийн заавал мэдэх ёстой дараах дүрмүүдийг танилцуулъя.  

Бидний хэн маань ч гэсэн өөрийн орны боловсролын системийг шүүмжилж, бусад өндөр хөгжилтэй орны хүүхэд залуус хамаагүй илүү орчин нөхцөлд сурч, илүү сайн боловсрол олж авдаг гэж ярьцгаадаг. Үнэний хувьтай ч байж болох. Үндэсний боловсролын системийн үр ашгийн рейтингийн (Global Index of Cognitive Skills and Educational Attainment) дэлхий дахины үнэлгээгээр 2016 онд манай хойд хөрш Орос улс 34-дүгээрт жагссан байна. Гэхдээ дүгнэлт хийх гэж яараад яах вэ. Дэлхийн улс орнууд боловсролын байгууллага, сургуулиа хэрхэн зохион байгуулдгийг сонирхъё. 

Та хүүхдэдээ хэр их цаг зарцуулдаг вэ? Өглөө яаран ажилдаа гарч, орой нь ядарч байгаагаа гайхан хүүхдэдээ халамж, анхаарал тавихаа мартаад байгаа юм биш биз? Хэрвээ тийм бол бяцхан үрдээ амттан, гоё машин, хөөрхөн хүүхэлдэй, үнэтэй утас авч өгөхийн оронд доорх зөвлөгөөг дагаад үзэхийг мэргэжилтнүүд зөвлөж байна. 

Хүүхдийн хүмүүжил ямар байх нь аав ээж нь хүүхэдтэйгээ хэрхэн харилцахаас шууд шалтгаалдаг гэдэг. Энэ бол яах аргагүй үнэн. Хүүхдэдээ үлгэр жишээ байхаас гадна түүнтэй хэрхэн зөв, боловсон харилцах нь түүний ирээдүйн амьдралд нөлөөлдөг ажээ. Тэгвэл гэр бүлийн сэтгэлзүйч Наталья Барабаш доорх зөвлөгөөг эцэг эхчүүдэд хүргэж байна.