Бие давхар үед тохиолддог хамгийн сайхан мөчүүдийн нэг бол хэвлий дэх ургийн хөдөлж тонгочих, өшиглөх үйлдэл билээ. Үүгээр эх хүн хэвлий дэх үрээ идэвхтэй, эрүүл саруул байгааг мэдэж, санаа амар байж чаддаг. Харин тэрхүү хөдөлгөөнүүдийг хэвлий дэх хүүхэд яагаад хийдэг талаар саяхан Лондоны их сургуулийн нейрологийн тэнхимийн эрдэмтэд болох Кимберли Уайтхэд, Лоренцо Фабрици нар судалгаа хийж, учир шалтгааныг нь тогтоосон байна.

Орчуулга хийнэ гэдэг нь аливаа хүнээс хэлний мэдлэг болон бичгийн чадварыг давхар шаардаж байдаг зүйл юм. Буруу орчуулсан зүйлээс болж улс орнуудын дунд үл ойлголцож үүсэж дайтах дээрээ тулж байсан ч тохиолдлууд бий. Ингээд бид танд орчуулгын тухай сонирхолтой баримтуудыг хүргэж байна. 

Хаан хүн албатаа цаазлах нь тийм ч гайхмаар зүйл биш. Харин эсрэгээрээ хаан ширээ залгамжлагч төрсөн хүүгээ цаазалсан гэвэл гайхахад ч багадахаар хэдий ч түүхэнд ийм тохиолдол цөөнгүй ажээ. Амьдарч буй цаг үедээ хамгийн хүчирхэг удирдагч гэгдэж байсан зарим хаан өөрийн улсыг хянан захирахаас гадна өөрийн хүүхдүүдийг ч хатуу хянадаг байсан талаар түүхийн олон баримт сэлтэд дурдсан байдаг. Ханхүү эсвэл гүнж болж төрөхийг хүн бүр мөрөөддөг ч зарим хүнд үхлийн аюул дагуулдаг талаар дараах баримтуудаар баталъя.

1908 онд байгуулагдсан АНУ-н Холбооны мөрдөх товчоо он цагийн уртад олон мянган гэмт хэрэг дээр ажиллаж салбарынхаа тэргүүлэгч байсаар ирсэн. Мөн энэ хугацаанд олон кино, зохиолууд ч биднийг энэ байгууллагыг шүтэн бишрэхэд хүргэсэн. Гэвч бодит байдал дээр бидний төсөөлсөн шиг байдаг болов уу? 

Төрийн далбаа бол улс орны тусгаар тогтнол, бүрэн эрхт байдлын бэлэг тэмдэг бөгөөд ард түмнийг нэгэн бэлгэдлийн дор нэгтгэж байдаг онцлогтой. Зарим орны төрийн далбаа улс орноо шууд л таниулдаг байхад зарим улсын далбааг хэчнээн хараад ч ямар улсынх гэдгийг мэдэж чаддаггүй. Харин зарим үед ялгахын аргагүй далбаатай улсууд ч харагдах бөгөөд чухам ялгаа нь юундаа байгааг нухацтай ажиглах хэрэгтэй болдог. 

Энэ хорвоо дээр амьдарч байгаа хүмүүс амьдралаа залгуулахын тулд янз бүрийн ажил хөдөлмөр хийдэг. Зарим нь мэргэжлийн түвшинд, зарим нь энгийн хар ажил хийж байгаа тус түмэн хүний дунд үнэхээр санаанд оромгүй өвөрмөц ажил үйлчилгээнүүдийг хийдэг хүмүүс олон бий. Хэдийгээр дор дурдсан хачирхалтай гэмээр ажлууд нь бохир авч ийм ажил эрхэлдэг хүмүүс олон юм шүү.

ДНК буюу ген нь манай гарагийн бүхий л амьтан ургамал хоорондын холбоо хамаарлын механизм юм. Тухайлбал хүний ДНК нь гадилын ДНК-тай 50 хувь төстэй байдаг бөгөөд хүмүүсийн ДНК хоорондын зөрүү ердөө 0,1 хувиар ялгарч байдаг байна. Түүнчлэн манай гарагийн ургамал, амьтад бие биенийхээ ДНК-г “хулгайлах” чадвартай байдаг гэвэл та итгэх үү? 

1883 онд Роберт Льюис Стивенсоны “Эрдэнэсийн арал” ном худалдаанд гарсны дараа далайн дээрэмчдийн нэр алдар дэлхий даяар алдаршсан юм. Харин далайн дээрэмчдийг алдаршуулсан тэрхүү сэдэв нь орчин үеийн урлагт ч өөрийн байр суурийг эзэлсээр байгаагийн жишээ нь “Карибын тэнгисийн дээрэмчид” цуврал кино бөгөөд харамсалтай нь ном зохиол, кинонд тэднийг ямар ч бодит үндэслэлгүйгээр харуулдаг байна. Харин одоо энэ бүх төөрөгдлийг залруулах цаг нь болжээ.

Сансраас ирүүлсэн хачирхалтай дохио, эртний аварга хөшөөнүүдээс эхлээд өнөөг хүртэл учир битүүлэг хэвээр байгаа хачин жигтэй зүйлсийг бид энд жагсаалаа. Харин та үргэлжлүүлэн уншаад танд хамгийн гүн сэтгэгдэл төрүүлсэн баримтыг сэтгэгдлээр бичиж үлдээгээрэй. 

Хүний бие өөрөө хосгүй гайхамшигт бүтээл бөгөөд хүн төрөлхтөн хэдэн мянган жил дамнаж судалж байгаа ч сансар огторгуйн адилаар олон нууцыг агуулсаар л байгаа билээ. Ингээд бидний бие таны төсөөлснөөс илүү хүчин чадалтай асар баялаг механизм болохыг батлах зарим нотолгоог хүргэж байна. 

Селфи бол сүүлийн хэдэн жилийн турш олон нийтийн сүлжээнд маш хурдацтай газар авсан зураг авалтын нэг хэлбэр билээ. Ямар нэгэн үйл явдал, амжилт бүтээлийг тэмдэглэх, эсвэл зүгээр л өөрийн дүрээ бусдад харуулах гэх мэтээр өнөөгийн нийгэм дэх бүхий л зүйлд селфи дагалддаг болсон. Үүнтэй зэрэгцэн бусдыг гайхуулж, бишрүүлэх селфи авахын тулд хүмүүс янз бүрийн эрсдэлтэй нөхцөл байдалд өөрсдийгөө оруулах болсноор селфинээс шалтгаалсан үхэл ойрын жилүүдэд эрс ихэсжээ. Ингээд та бүхэнд селфинээс шалтгаалж амиа алдсан саяхны тохиолдлуудаас хамгийн дуулиантай, сонирхолтойг нь жагсаан хүргэж байна.

Хуванцар сав хүний эрүүл мэндэд бидний төсөөлж байгаагаас ч илүү хор нөлөө үзүүлдэг болохыг шинжлэх ухааны "Vox" сэтгүүлд танилцуулсан эрдэмтдийн судалгаанаас харж болно. Ингээд бид та бүхэнд хуванцар сав бидний эрүүл мэндэд чухам ямар нөлөө үзүүлдэг болохыг хүргэхээр бэлтгэлээ.