ЗХУ-д болон дагуул улсуудад нь газрын зураг дээр тэмдэглэгдээгүй олон нууц хот байжээ. Тодорхой нэргүй гэмээр эдгээр хотыг өөр хотын нэрийн ард ямар нэг тоо тавих байдлаар ялгах бөгөөд ийм хотууд нь бүгд орон нутгийн  хаалттай бүс (ОНХБ) гэсэн тусгай статустай байв. Чухам ийм хаалттай бүсүүдэд Зөвлөлтийн хамгийн том нууц болох сансар судлал, цахилгаан энерги, цэрэг стратегийн объектууд байрлаж байсан юм.

1847 онд Венийн жирийн л нэг төрөх эмнэлэгт доктор Земмелвейс гэдэг хүн ажилладаг байжээ. Энэ төрөх байр нь бусдаас ялгарах юмгүй, хүүхдээ төрүүлж байгаа эхчүүд болон дөнгөж төрсөн нялх хүүхдүүд нь янз бүрийн халдвараас болж үхэж эндэх нь цөөнгүй тийм л газар байв. XIX зууны үед энэ нь хэвийн явдал байсан бөгөөд хэрвээ Земмелвейс докторын ажигч зан чанар байгаагүй бол энэ байдал хэр удаан үргэлжлэх байсныг таах аргагүй юм.

Та амьдралдаа ганц удаа ч болов "Ш" эсвэл "Е" (яаж харахаас шалтгаална) үсэгний дүрс бүхий төмөр зүйл хаа нэгтээ харж байсан байх. Ялангуяа хөдөө орон нутагт илүү их тааралддаг.  Харин тэрхүү зүйлийг юунд хэрэглэдэг, ямар учиртай болохыг та мэдэх үү?

Хятадын еврейчүүдийн аман зохиолд анхны жүүдүүд манай эриний 1-р зуунд торгоны замаар дамжин Хятадад ирсэн гэж өгүүлдэг. Гэхдээ Араб болон Хятадын сударт энэхүү нүүдлийг VIII-IX зууны үед өрнөсөн гэж үздэг ба Бээжингийн Ханькоу дахь Еврей худалдаачдын тухай нэгэн тэмдэглэл үүний батлагаа болдог. 

Хэдэн жилийн өмнө "New York Times" сэтгүүлд Мэнди Лен Катроны судалгааны ажилд үндэслэсэн “Хэн нэгнийг өөртөө дурлуулахыг хүсвэл үүнийг хийгээрэй” гэсэн нэртэй нийтлэл гарчээ. Уг судалгааны гол зорилго нь хүмүүсийг нэг нэгэнд нь дурлуулах бус харин илүү ойр дотно болоход туслах байсан бөгөөд үүнд зориулж Катрон шинжлэх ухааны үндэслэлтэй 36 асуулт бэлдсэн байна. Туршилтын үр дүнд эдгээр асуултууд хэн нэгэнтэй илүү дотно холбоо тогтооход туслаад зогсохгүй гэрлэхэд хүргэдэг нь батлагджээ. 

Нидерландын Цагдаагийн академийн дэргэд шүүх эмнэлгийн шинжээчдийг бэлтгэдэг тусгай анги хичээллэгдэг бөгөөд тэнд оюутнуудад онол практик хослосон сургалт явуулдаг байна. Санаатай гал тавьсан хэрэг, зочны өрөөн дэх амиа хорлосон цогцос, гэмгүй харагдах гал тогооны хутга гэх мэтийг шинжилдэг хүмүүсийг хэрхэн бэлтгэдэг болохыг гэрэл зурагчин Жероэн Хофман баримтжуулжээ.

Бид бүхэн заримдаа өмнө нь огт харж байгаагүй, юунд хэрэглэдэг, ямар зориулалттайг нь ойлгоход бэрх учир битүүлэг зүйлстэй тааралдах нь бий. Харин интернетийн хэрэглэгчид энэ асуудлыг хялбархан шийддэг бололтой. Тэд олсон, харсан, тааралдсан учир битүүлэг зүйлсийнхээ зургийг цахим орчинд нийтэлж, бусад хүмүүс болон мэргэжилтнүүдээс өөрт хэрэгтэй хариултаа олж чаддаг ажээ. 

Маш хачирхалтай зүйл хараад хүмүүсийн хамгийн түрүүнд хийдэг зүйл бол зургийг нь авах. Гэхдээ ихэнх тохиолдолд тэдгээр зүйлсийг энгийн логикоор болон байгалийн хуулийн дагуу тайлбарлаж болдог. Ингээд тэдгээр зүйлсийн жишээг толилуулж байна.

Колумб Карибын арлуудад анх ирээд хүмүүс, соёл иргэншлээс гадна идэж хэрэглэдэг хоол хүнсийг нь үзээд хамгийн их гайхширч байсан гэдэг. Итгэхэд бэрх ч Италиас гаралтай Христофер Колумб нэг ч удаа улаан лооль харж байгаагүйн учир нь тэрхүү ногоог зөвхөн Америкт л тариалдаг байжээ. Зөвхөн улаан лооль ч гэлтгүй хоол хүнсэнд өргөн хэрэглэдэг олон арван бүтээгдэхүүнийг Америк тивийг нээсний ачаар л бид одоо идэж байна.

Дөнгөж төрсөн нярай хүүхдийг бид тогтмол томчуудын анхаарал халамж шаардсан бяцхан зүйл мэтээр хүлээж авдаг. Хэдийгээр энэ үнэний ортой ч тэд бидний төсөөлж байснаас ч илүү ихийг хийж, мэдэрч байдаг гэнэ. Ингээд нярай хүүхдийн тухай таны мэдэхгүй 12 баримтыг хүргэж байна. 

Хятадын дайчин бүсгүй болох Муланы түүх орчин үеийн урлагийн ертөнцөд нэлээд алдартай болоод байгаа. Дайчин охины тухай өгүүлэх Диснейн хүүхэлдэйн кино байдгаас гадна өөр олон ном зохиол, уран сайхны кино, комикс хүртэл бий. Гэхдээ Мулан охины түүх бодит эсэх нь ихээхэн эргэлзээтэй аж. 

"Нас ахих тусам ухааждаг" гэж хүмүүс ярьдаг хэдий ч энэ нь харьцангуй ойлголт юм. Амьдралын бодит үнэнийг ойлгохын тулд заавал нас тогтсон нэгэн байх шаардлагагүй. Багаасаа хүнд хэцүү амьдрал туулсан, олон саад бэрхшээлийг даван гарсан хүмүүс илүү эрт ухаажсан байдаг. Ингээд амьдрал үзэж, ухаан суусан хүмүүст байдаг шинж чанаруудыг хүргэж байна.