Эмч нар эрүүл ахуйг сайн баримтлах хэрэгтэй гэж захидаг бөгөөд ихэнхидээ гараа сайн цэвэрлэх хэрэгтэй гэдэг. Гэхдээ нян, бактери нь ахуйн бүтээгдэхүүнээр ч дамжих магадлалтай. Өдөр бүр хэрэглэдэг ч ховорхон цэвэрлэдэг, бидний бодож байснаас илүү бохир зүйл байдаг ажээ. Тиймээс та дараах зүйлүүдэд анхаарал хандуулж, үргэлж угааж цэвэрлэж байгаарай.

Хэдийгээр та усанд ороод шинэ хувцас өмссөн ч гэсэн ямар нэг шалтгааны улмаас биеэс тань эвгүй үнэр гарсан хэвээр байна уу? Биеийн эвгүй үнэрээ дарах гэж үнэтэй эм бэлдмэл, тос бүр мэс ажилбарын талаар бодох болсон уу? Тэгвэл та түр азнаад, анхаарлаа нааш нь хандуулаарай. Доорх 8 аргыг туршиж үзэхэд таниас их мөнгө, цаг зав огтхон ч шаардагдахгүй. Иймд, гарын доорх материалуудаа ашиглан, толгойны өвчин болсон эвгүй үнэрээсээ салаарай. 

Мэнгэтэй төрсөн хүмүүсийн зарим нь биен дээрх шууд анзаарагдахуйц мэнгээ яаж аюулгүй аргаар авахуулах вэ гэж боддог. Тэгвэл заавал ч үгүй эмнэлэгт очиж мэнгээ авахуулан тодорхой хэмжээний зардал гарган  өвдөлт мэдэрч байхаар, гарын доорх материал ашиглан мэнгээ арилгах болон бүдэгрүүлэх боломжтой эсэхийг мэдэж авцгаая. 

Өндөр болохыг хүсдэггүй хүн гэж ховор биз ээ. Тэгвэл саяханы нэгэн судалгаагаар хүний өндөр нам байх нь зөвхөн аав ээжээс өвлөсөн гентэй холбоогүй харин тухайн хүний өдөр тутамдаа хийж байдаг үйлдэлтэй холбоотой болохыг баталсан байна. Ингээд чухам ямар зуршлуудыг өөртөө дадуулсанаар өндөр болж болохыг энэхүү нийтлэлээс мэдэж авцгаая. 

Японы эмч болох Шигеаки Хинохара одоо 104 настай бөгөөд тэрээр дэлхий дахинд урт насалсан нууцаасаа хуваалцаж байгаа аж. Тэрээр 1911 онд Японд төрсөн бөгөөд өдий хүртэл наслахдаа 150 гаруй эрүүл мэнд хэрхэн аж жаргалтай эрүүл амьдрах тухай ном бичсэн байна. Ингээд 104 настай настаны бидэнд хэрхэн урт наслах нууцаасаа хуваалцсаныг хамтдаа сонирхоцгооё.

Бидний эргэн тойронд олон мянган нян бактери оршин байдгыг цэцэрлэгт байхдаа л мэдэж авсан билээ. Бие засах өрөөнд орчихоод гараа угаахгүй гарах тохиолдол байсан уу? Тэгвэл энэ мэдээллийн дараа лав та дахиж хэзээ ч тийм үйлдэл гаргахгүй байх болно гэдэгт мөрийцөх үү? 

Та өглөө бүр халуун кофе уудаг уу? Эсвэл кино үзэхдээ заавал попкорн иддэг үү? Энэ бүхэн бидний амьдралд бараг л зуршил болсон. Шинэ  зуршлыг ердөө 21 хоногийн дотор л тогтоох боломжтой гэсэн яриа байдаг. Тэгвэл Лондонгийн их сургуулийн багш Филлипп Лалли болон түүний хамтрагчид хүн 66 хоногийн дараа аливаа зүйлийг автоматаар хийдэг гэж туршилтаар батласан байна.  Харин хэрэггүй зуршлаасаа салахад үүнээс ч илүү их хугацаа шаардагдах ч та ямар ч тохиолдолд энэхүү нийтлэлд дурдах зуршлуудыг хаях хэрэгтэй.

Арьс, үс, хумсны эрүүл байдлыг хадгалах нь үргэлж залуугаараа харагдхын нууц билээ. Гадаад төрх байдалдаа гадна талаас нь анхаарах хэдийгээр сайн боловч хоол хүнсний үр дагаврыг мартаж болохгүй. Бургер, бэлэн гоймон, хийжүүлсэн ундаа зэрэг нь бидний эрүүл мэндэд ямар хор хөнөөлтэйг мэддэг ч бусад өдөр тутмын өргөн хэрэглээний хүнсний бүтээгдэхүүнүүд ч өөр өөрийн гэсэн сөрөг үр нөлөөтэй. Гэхдээ юу юугүй бүгдийг нь хэрэглэхээ боль гэсэн үг биш юм шүү. Бусад ногоо, жимс зэрэгтэй хослуулан тааруулан хэрэглэвэл зүйтэй тул энэхүү мэдээллээ бэлтгэлээ.

Хэн нэгнийг сонсож, тэдний зөвлөгөөг дагадаг байх нь давуу тал юм.  Харамсалтай нь орчин үед хүн төрөлхтөн эргэн тойрныхны бодолд маш их анхаарал хандуулж,  хэн нэгэнд таалагдахын тулд хичээх болсон билээ. Харин та эдгээр хүмүүсийн нэг болохгүйн  тулд дараах зүйлээс ичих ёсгүй. Энэ нь таныг өвөрмөц, сонирхолтой нэгэн болоход туслах болно.

Зуршил гэдэг бол хоёрдогч "та" гэж философич Аристотель (Aristotle) хэлсэн байдаг. Тиймээс өдөр тутамдаа хийж байгаа зүйлсдээ анхаарлаа хандуулж байх хэрэгтэй. Жишээ нь гэхэд бид өглөө босоод, нойрноосоо гүйцэд сэрж амжаагүй байхдаа, юу ч бодолгүй аливааг хийдэг. Гэвч эдгээр нь таны эрүүл мэнд болоод сэтгэл зүйд сөрөг нөлөө үзүүлж байж болох юм. Бид та бүхэндээ өглөө босоод хийж болохгүй зүйлсийг танилцуулахаар бэлтгэлээ. Ихэнх хүмүүс эдгээрийг өглөө бүр хийдэг нь харамсалтай. 

Мэдээж унтаж амрах нь бидний эрүүл мэндэд маш чухал билээ. Тохируулж унтах нь биеийг эрч хүчээр тэтгэж, дотоод эрхтнүүдийн үйл ажиллагааг дэмжин, сэргээж байдаг. Хүн бүр л өөрт тухтай байрлалаар унтаж, аль болох ядаргаагаа тайлж, эрч хүчээр дүүрэн сэрэхийг хичээдэг шүү дээ. Харин зарим тохиолдолд бид унтаж байхдаа шүлсээ гоожуулж, чийгтэй дэрэн дээр сэрэх нь олонтаа. Энэ нь ямар учиртай юм бол гэж та бодож байсан уу? Тийм бол анхаарлаа нааш нь хандуулаарай.

Нийтийн бие засах газар нь олон тооны нян бактери хуримтлагдсан байдаг нь нууц биш юм. Хэдий өдөр бүр цэвэрлэгээ хийдэг ч олон хүн үйлчлүүлснээр нян өсөх боломж бүрддэг. Хамгийн аюултай зүйл нь бидний нүдэнд цэвэрхэн харагддаг ч бид бичил бактерийг харж чадах билүү? Дараах 10 зөвлөмж нь таны эрүүл мэндэд томоохон хувь нэмэр оруулна гэдэгт итгэлтэй байна.